Tarczyca

Tarczyca

Autorem artykułu jest Iza Salamon

Tarczyca to gruczoł wydzielania wewnętrznego znajdujący się na szyi. Jest niewielka. U mężczyzn waży 25 g, u kobiet - 18 g. Składa się z dwóch płatów, kształtem przypomina motyla.

Głównym zadaniem tarczycy jest produkcja hormonów regulujących przemianę materii / tyroksyny i trójjodotyroniny / oraz regulujących gospodarkę wapniowo– fosforanową / kalcytonina /. Od tych nich zależy stan kości i praca nerek . Do produkcji hormonów niezbędny jest jod, którego obecnie nie brakuje w organizmach, ponieważ spożywamy jodowaną sól. Wystarczy przyjmować z pożywieniem 100 -200 g jodu na dobę, by tarczyca wytwarzała niezbędne organizmowi hormony.

Kobieta w ciąży i małe dziecko

Ważne jest, by tarczyca właściwie pełniła swą rolę w czasie ciąży matki, gdyż niedobory hormonów prowadzą nawet do ciężkiego upośledzenia płodu. Od hormonów wydzielanych przez tarczycę zależy kształtowanie mózgu dziecka, rozwój ośrodkowego układu nerwowego, także zębów i układu kostnego. U dzieci niedobory hormonów tarczycy opóźniają rozwój intelektualny i wzrost.

Nadczynność tarczycy

Częstą chorobą jest nadczynność tarczycy. Jej przyczyną jest choroba Graves – Basedowa, w której ten gruczoł produkuje nadmiar hormonów. W tej chorobie charakterystyczny jest wytrzeszcz oczu oraz powiększenie gruczołu, tzw. wole nadczynne. Zapadają na nią najczęściej kobiety w wieku 30- 50 lat.

Innym powodem nadczynności jest choroba Plummera, czyli wole guzowate nadczynne. Tworzą się wtedy guzki, które produkują nadmiar hormonów. Ta choroba dotyka zwykle ludzi starszych. Jeszcze inną przyczyną nadczynności jest nowotwór tarczycy lub przysadki mózgowej.

Objawy nadczynności tarczycy

- osłabienie organizmu,chudnięcie bez zmiany diety i stylu życia
- stałe uczucie gorąca
- zwiększone pragnienie
- potliwość,kołatanie serca, niewydolność krążenia
- obrzęki stóp i podudzi, drżenie rąk
- stale odczuwanie podenerwowanie, problemy ze snem
- u kobiet - zaburzenia cyklu miesiączkowego lub utrata miesiączki.

Leczenie nadczynności tarczycy

Leczenie ma na celu przywrócenie właściwego stężenia hormonów. Można to osiągnąć środkami farmakologicznymi, które pomagają tylko 50 % pacjentów.

Bardziej skuteczne jest podawanie radioaktywnego jodu , którego roztwór chory wypija Jest to kuracja nieszkodliwa dla organizmu. Stosuje się też leczenie chirurgiczne, zwłaszcza, gdy przyczyną nadmiaru hormonów jest gruczolak, czyli guzek tarczycy.

Niedoczynność tarczycy

Przyczyną niedoczynności jest zapalenie tarczycy spowodowane niszczeniem komórek tarczycy przez własny układ odpornościowy – choroba Hashimoto. Inna przyczyna to usunięcie tarczycy, leczenie radiojodem, rzadziej – niewydolność przysadki mózgowej.

Objawy niedoczynności tarczycy

- zmniejszone tempo przemiany materii, przybieranie na wadze mimo niezmienionej diety, nalana twarz
- osłabienie, stale odczuwane zmęczenie
- niewydolność mięśnia sercowego i rozwój miażdżycy
- stałe odczuwanie zimna, obniżenie temperatury ciała
-obrzęk podudzi
- zaparcia
- u kobiet obfite krwawienia menstruacyjne,brak płodności
- u mężczyzn – obniżenie libido, impotencja.

Leczenie niedoczynności tarczycy

Podaje się do końca życia preparaty tyroksyny – hormonu produkowanego przez zdrową tarczycę.

Wole obojętne

Choroba polega na powiększeniu tarczycy bez zaburzeń wydzielania hormonów. Widoczne wole uciska tchawicę i okoliczne tkanki, co utrudnia oddychanie i połykanie.

Przyczyną jest niedobór jodu niezbędnego do produkcji hormonów. Choroba, niegdyś częsta, obecnie występuje rzadko w krajach, gdzie spożywa się jodowaną żywność. W Polsce kupujemy jodowaną sól, ale nie należy przesadzać z jej dodawaniem do potraw, gdyż nadmiar soli powoduje nadciśnienie. Najwięcej jodu znajduje się w świeżych i mrożonych rybach morskich, dlatego ich spożywanie jest zalecane przez lekarzy i dietetyków.

W leczeniu wola podaje się preparaty tyroksyny, rzadziej jodu. Gdy terapia jest prowadzona 2 lata, a tarczyca się nie zmniejsza, a także przy raku tarczycy, wole usuwa się chirurgicznie.

---

Artykuł pochodzi z serwisu www.Artelis.pl