Rak prostaty

Rak prostaty

Autor: Wiktor Kulik

Raka prostaty będzie miał każdy mężczyzna, który dożyje odpowiedniego wieku. Czy to oznacza, że masz się bać?

Miałem przyjemność pracować ostatnie 3 miesiące na urologii, przez co ten temat stał mi się dużo bardziej bliski i wydaje mi się cennym jego przybliżenie.

Czym jest prostata?
Jest to gruczoł o średniej wielkości kasztana, który występuje wyłącznie u mężczyzn i znajduje się tuż pod pęcherzem moczowym. Cewka moczowa odprowadzająca mocz z pęcherza przebiega przez środek prostaty zanim dotrze do prącia. Dlatego jeśli prostata jest powiększona możesz mieć problemy z oddawaniem moczu. Gruczoł jest częścią układu rozrodczego i wytwarzany tam płyn wchodzi w skład nasienia. Rozrost prostaty jest kontrolowany przez testosteron, który wytwarzany jest głównie w jądrach.
Wraz z wiekiem prostata się powiększa i dochodzi do zmniejszenia przepływu i wstawania w nocy w celu oddania moczu, takie powiększenie zazwyczaj ma charakter łagodny i nazywane jest łagodnym przerostem prostaty.

Czym jest Rak Prostaty?
Twe ciało zbudowane jest z milionów komórek, które ciągle odnawiają się. Kiedy wzrost nowych komórek wymyka się spod kontroli i zaczyna naciekać otaczające tkanki mówimy o nowotworze. Złośliwą postać nowotworu nazywamy rakiem. Czasem komórki rakowe mogą oderwać się od pierwotnego ogniska i rozprzestrzenić w organiźmie powodując dalsze uszkodzenia - mówimy wtedy o przerzutach.
Przyczyna raka prostaty nie jest dokładnie poznana, rozważa się wpływ diety i obserwuje rodzinne występowanie.
Rak prostaty należy do najczęstszych wśród mężczyzn. W rzeczywistości praktycznie każdy kto będzie żył wystarczająco długo będzie miał raka prostaty. Nie oznaca to jednak, że będzie wiedział o jego istnieniu, miał jakiekolwiek objawy, potrzebował leczenia czy umrze z tego powodu.

Jakie są objawy?
Objawy mogą być podobne jak w łagodnym przeroście - zmniejszenie przepływu moczu, wstawanie w nocy do toalety i trudności w oddawaniu moczu. Często nie ma żadnych objawów, aż do momentu zaawansowanego stadium choroby. Krew w nasieniu może wskazywać na raka, może mieć jednak również błahe pochodzenie. Na obecność przerzutów mogą wskazywać bóle kości, mogą one jednak wynikać również z tzw artretyzmu.

Badania.
Podstawowym badaniem służącym do oceny prostaty jest badanie per rectum (przez odbyt). Lekarz wprowadzi palec do odbytu, aby ocenić wielkość i powierzchnię prostaty. Typowa pozycja do badania to leżenie na boku z podkulonymi kolanami.
Badania krwi - wykonuje się zazwyczaj podstawowe badania, aby ocenić funkcjonowanie nerek i poziom czerwonych krwinek, dodatkowo przeprowadza się specjalny test - PSA (antygen specyficzny dla prostaty. Podwyższony poziom PSA nie oznacza automatycznie, że masz raka, ponieważ może on być podwyższony w innych stanach jak zakażenia układu moczowego lub przy powiększonej prostacie.
Biopsje przezodbytnicze - przez odbyt wprowadza się sondę (specjalny rodzaj USG) i następnie za pomocą małych igieł pobiera się niewielkie fragmenty prostaty, które są następnie oceniane w laboratorium.
Dodatkowo mogą być wykonane badania radiologiczne (jak TK-tomografia komputerowa i MRI - rezonans magnetyczny) pozwalające ocenić prostatę i okoliczne narządy. W obydwu badaniach wjeżdża się na leżąco do swego rodzaju tuby i później komputer przetwarza otrzymane dane na obrazy przekrojów ciała. Może również zostać wykonany specjalny skan, aby sprawdzić czy ktoś chory nie ma przerzutów do kości.

Leczenie
Opcje leczenia są zależne od zaawanowania choroby, typu nowotworu i od kondycji zdrowotnej pacjenta. Czasem nie podejmuje się próby wyleczenia a jedynie spowolnienia i ograniczenia choroby. W niektórych przypadkach efekty uboczne leczenia byłyby gorsze niż sama choroba, dlatego, że u ponad połowy mężczyzn w wieku pomiędzy 70-80 mających raka prostaty nigdy nie wyjdzie on poza prostatę i nie będzie zagrażał życiu. Dlatego w niektórych przypadkach nie podejmuje się żadnego leczenia a jedynie obserwuje.

1. Uważne obserwowanie
Oznacza to regularne badania w celu monitorowania raka (badanie PSA i badanie prostaty przez odbyt). Nie podejmuje się żadnego aktywnego leczenia jeśli nie ma objawów. Oczywiście w przypadku rozwoju choroby rozważa się aktywne leczenie.

2. Leczenie hormonalne.
Testosteron reguluje tempo wzrostu prostaty i podobnie nowotworu. Poprzez zablokowanie wydzielania hormonu lub jego aktywności można znacznie spowolnić tempo wzrostu guza. Efektem ubocznym są najczęsiej napady gorąca, utrata popędu płciowego, impotencja i nadwrażliwość piersi. Jądra, produkujące testosteron mogą zostać usunięte w prostej operacji. Inną opcją jest podawanie leków blokujących produkcję testosteronu (zastrzyki raz na kilka miesięcy lub tabletki).

3. Operacja.
Radykalne usunięcie prostaty jest operacją mająca na celu jej usunięcie wraz o otaczającymi tkankami. Jest to jednak poważniejsza operacja związana z dłuższym pobytem w szpitalu. Przewagą tej metody jest to, iż jest to jednorazowa operacja i choroba zostanie wyleczona, pod warunkiem, że nowotwór jest wyłącznie w prostacie. Efekty uboczne to możliwe problemy z trzymaniem moczu i impotencja.

4. Radioterapia.
Komórki rakowe ulegają zniszczeniu przez wysokoenergetyczne promienie X. Stosowana jest zarówno we wczesnych etapach choroby jak w przypadkach gdy rak rozprzestrzenił się do kości i powoduje ból. Sama radioterapia jest bezbolesna, wiążą się z nią jednak efekty uboczne.
Inną opcją jest promieniowanie z niewielkich radioaktywnych "nasionek" implantowanych do prostaty.
Efekty uboczne radioterapii. Wiele osób doświadcza niewielkich lub żadnych konsekwencji tej metody leczenia i większość jest przemijająca. Podczas i zaraz po możesz czuć się zmęczony, warto rozważyć więc pomoc z transportem. W związku z tym, że promienie przechodzą przez fragment jelita może pojawić się biegunka, jeśli tak się zdarzy poinformuj o tym lekarza. Moga wystąpić również problemy w postaci dyskomfortu i potrzeby częstego oddawania moczu. Utrata włosów występuje wyłącznie w rejonie objętym leczeniem i włosy zazwyczaj odrastają po jej ukończeniu.

5. Chemioterapia
Ten rodzaj leczenia wpływa na to w jaki sposób komórki rakowe dzielą się i rosną. Stosowana jest rzadiej niż w przypadku innych nowotworów, zazwyczaj w zaawansowanych przypadkach choroby.

Jeśli któryś z fragmentów tekstu jest niejasny dajcie mi znać, postaram się wyprodukować jeszcze przyjaźniejszą dla użytkownika wersję.

Inne informacje o prostacie, penisie i innych męskich tematach dostępne są tutaj.

Wiktor Kulik
Autor serwisu www.poradymedyczne.blogspot.comimg

---

Jestem lekarzem, absolwentem Wrocławskiej Akademii Medycznej, obecnie pracuję w Wielkiej Brytanii. Zapraszam na strony: poradymedyczne www.freemedicaladvisor.blogspot.com www.synaptis.eu Licencjonowane artykuły dostarcza Artelis.pl.